Nasze jelita to nie tylko narząd trawienny. To złożony ekosystem zamieszkany przez różnorodne mikroorganizmy, które pełnią wiele ważnych funkcji. Bakterie, wirusy, grzyby i inna mikroflora oddziałują ze sobą oraz z naszym organizmem, zapewniając prawidłowe trawienie pokarmu, ochronę przed patogenami oraz komunikację układu trawiennego z mózgiem.
Jednak przyjmowanie leków może znacząco zakłócić tę delikatną równowagę. Niedawne badanie opublikowane w Estonii wykazało, że działanie wielu popularnych leków utrzymuje się przez kilka lat, wywierając znaczący wpływ na mikrobiom.
Zespół naukowców pod kierownictwem Olivera Osmetsa z Uniwersytetu w Tartu przeanalizował dane dotyczące 2509 uczestników estońskiego Biobanku. Badanie wykazało, że nawet po odstawieniu leków ich wpływ na mikrobiom utrzymuje się przez dłuższy czas.
Spośród 186 przebadanych leków 167 (prawie 90%) miało wpływ na mikrobiom. Na przykład benzodiazepiny, powszechnie przepisywane w leczeniu zaburzeń lękowych, miały działanie porównywalne z antybiotykami o szerokim spektrum działania. Co ciekawe, spośród benzodiazepin nie wszystkie miały taki sam wpływ na mikrobiom. Alprazolam (nazwa handlowa Xanax) działał silniej niż diazepam (Valium).
Należy pamiętać, że im więcej leków jest przyjmowanych, tym większy jest ich wpływ na mikrobiom. Naukowcy rozróżnili także skutki przenoszone i addytywne, co oznacza, że wpływ leków na mikrobiom może być skumulowany i długotrwały.
Poprzednie badania na myszach wykazały, że długotrwałe stosowanie antybiotyków może powodować uszkodzenie błony śluzowej jelit, co z kolei może przyczynić się do przyrostu masy ciała. W ramach tego badania autorzy wzywają do przeprowadzenia większej liczby badań w celu określenia długoterminowego wpływu różnych klas leków na mikrobiom.
„Większość badań nad mikrobiomem uwzględnia jedynie aktualnie stosowane leki, ale nasze wyniki sugerują, że historia leczenia może być nie tylko ważnym, ale także zaskakująco potężnym czynnikiem w wyjaśnianiu indywidualnych różnic w mikrobiomie” – podkreśla Osmets.
Wniosek z tego badania jest taki, że lekarze i badacze powinni uwzględniać historię leczenia pacjentów podczas interpretacji danych dotyczących mikrobiomu, aby dokładniej zrozumieć stan zdrowia i przepisać leczenie.
