Przypadkowe odkrycie w piasku dokonane przez chłopca dorastającego w pobliżu Sydney doprowadziło do odkrycia, które zmienia nasze rozumienie ewolucji owadów. Robert Beatty, emeryt i przez całe życie zapalony kolekcjoner skamieniałości, odkrył skamieliny owadów sprzed ponad 150 milionów lat na terenie wykopalisk Tubbragar na centralnych płaskowyżach Nowej Południowej Walii.
Odkrycie to zostało skrupulatnie skatalogowane i ostatecznie zidentyfikowane jako nowy gatunek niegryzącego komara. Znalezisko jest najstarszym okazem tego gatunku znalezionym na półkuli południowej. Odkrycie podważa panujące teorie na temat ewolucji tych owadów, które wcześniej sugerowały, że pochodzą one z półkuli północnej, na starożytnym superkontynencie Laurasia.
Pasja Beatty’ego do skamieniałości rozpoczęła się w 1948 roku, kiedy był dzieckiem i podczas rodzinnych wakacji w Jeringong odkrył muszlę permską. To wywołało jego trwające całe życie zainteresowanie znajdowaniem skamieniałości we wschodniej Australii, a swoimi znaleziskami dzielił się z Muzeum Australijskim od czasu, gdy miał około dwudziestu lat.
Po przejściu na emeryturę w wieku 59 lat Beatty całkowicie poświęcił się paleontologii, prezentując swoje odkrycia Tubbragarowi na konferencji w Edynburgu w 2016 roku. Jego raport zwrócił uwagę dr Victora Baraneva, hiszpańskiego paleontologa, który dostrzegł znaczenie tych maleńkich okazów.
Wizyta Baranewa w Muzeum Australijskim na początku 2020 roku potwierdziła, że skamieniałości miały około 151 milionów lat i należały do podrodziny komarów Podonominae – owadów żywiących się nektarem, a nie krwią. Grupa ta jest nadal szeroko rozpowszechniona na całym świecie, a około 80% jej różnorodności biologicznej występuje obecnie na półkuli południowej.
„Błąd geograficzny w badaniach paleontologicznych zniekształcił nasze rozumienie pochodzenia ewolucyjnego” – wyjaśnia dr Matthew McCurry, współautor badania opublikowanego w Gondwana Research. „Preferowane są odkrycia na półkuli północnej, co wpływa na to, które regiony otrzymują więcej badań paleontologicznych i funduszy”.
Kontynuuje: „Ten komar jest przykładem tego, że gdy spojrzymy na południe, znajdziemy niesamowite skamieliny, które przepisują wszystko, co myśleliśmy, że wiemy”.
Zespół oficjalnie nazwał nowy gatunek Telmatomyia talbragarica, co oznacza „muszka wodna w stagnacji” – opis trafny, biorąc pod uwagę, że miejsce skamieniałości prawdopodobnie było rodzajem stawu błotnego.
W wieku 82 lat Beatty nie wykazuje oznak spowolnienia. Pozostaje aktywnym pracownikiem naukowym w Muzeum Australijskim, a na przyszły miesiąc zaplanowana jest kolejna wyprawa do Penrose w południowych wyżynach Nowej Południowej Walii. To niezwykłe odkrycie podkreśla odwieczną moc ciekawości i oddania: często ukryta w nieoczekiwanych zakątkach naszej przeszłości kryje się głęboka wiedza czekająca na odkrycie.
