Uit nieuw onderzoek blijkt dat schokkend kleine hoeveelheden plastic fataal kunnen zijn voor zeevogels, zeeschildpadden en zeezoogdieren. Een uitgebreide studie waarin meer dan 10.000 necropsieën bij dieren zijn geanalyseerd, heeft de dodelijke dosis plastic voor deze kwetsbare soorten gekwantificeerd, wat de dringende noodzaak benadrukt om de plasticvervuiling te beteugelen.
De dodelijke drempels
De studie, gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences, toont aan dat zelfs hoeveelheden gelijk aan een paar suikerklontjes fataal kunnen zijn. Voor zeevogels zoals Atlantische papegaaiduikers betekent het consumeren van minder dan drie suikerklontjes aan plastic een kans van 90% op overlijden. Zeeschildpadden (Loggerheads) lopen vergelijkbare risico’s met een waarde van iets meer dan twee honkballen, terwijl bruinvissen een groot risico lopen met een hoeveelheid die ongeveer zo groot is als een voetbal.
Bij de sterftedrempel van 50% – wat betekent dat de helft van de blootgestelde dieren sterft – zijn de volumes zelfs nog alarmerender: minder dan één suikerklontje voor papegaaiduikers, een halve honkbal voor schildpadden en minder dan een zesde van een voetbal voor bruinvissen. Dit onderstreept hoe weinig plastic nodig is om aanzienlijke schade aan te richten.
Hoe het onderzoek werd uitgevoerd
Onderzoekers van Ocean Conservancy analyseerden gegevens van 10.412 necropsieën wereldwijd, waarbij ze de relatie onderzochten tussen de inname van plastic en de sterfte bij 57 zeevogelsoorten, alle zeven soorten zeeschildpadden en 31 soorten zeezoogdieren. Ze modelleerden de risico’s op basis van het totale aantal plastic stukken, het volume en het type plastic. Uit het onderzoek blijkt dat rubber en harde kunststoffen bijzonder dodelijk zijn voor zeevogels, zachte en harde kunststoffen voor schildpadden, en zachte kunststoffen en vistuig voor zeezoogdieren.
Soortspecifieke kwetsbaarheden
Het onderzoek bracht grote verschillen in kwetsbaarheid aan het licht. Zeevogels zijn zeer gevoelig voor synthetisch rubber; slechts zes stukken ter grootte van een erwt vormen een sterfterisico van 90%. Zeeschildpadden zijn bijzonder kwetsbaar voor zacht plastic, zoals plastic zakken, waarbij 342 stukken ter grootte van een erwt in 90% van de gevallen dodelijk zijn. Zeezoogdieren lopen grote risico’s als gevolg van visserijafval, waarbij 28 stukken ter grootte van een tennisbal in 90% van de gevallen voldoende zijn om een potvis te doden.
Verontrustende trends
Bijna de helft van de dieren in het onderzoek (47% van de schildpadden, 35% van de zeevogels, 12% van de zoogdieren) had op het moment van overlijden plastic in hun spijsverteringskanaal. Bovendien wordt bijna de helft van de dieren die plastic binnenkrijgen door de IUCN al geclassificeerd als bedreigde diersoort. Het onderzoek concentreerde zich op macroplastics (groter dan 5 millimeter) en hield geen rekening met de impact van microplastics of verstrengelingsrisico’s, wat erop wijst dat de werkelijke dreiging wellicht nog groter is.
De omvang van het probleem
Wetenschappers schatten dat er jaarlijks ruim 11 miljoen ton plastic in de oceaan terechtkomt. Het onderzoek onderstreept de urgentie van het verminderen van de plasticproductie, het verbeteren van het afvalbeheer en het opruimen van bestaande vervuiling. Vrijwilligersinspanningen zoals de jaarlijkse International Coastal Cleanup van Ocean Conservancy, die sinds 1986 meer dan 400 miljoen pond afval heeft verwijderd, zijn cruciaal maar onvoldoende zonder systemische verandering.
Het pad voorwaarts
Het aanpakken van de plasticvervuilingscrisis vereist een veelzijdige aanpak: het verminderen van de plasticproductie, het verbeteren van de afvalinzameling en recycling, en het opruimen van bestaande vervuiling. Beleidsoplossingen, gebaseerd op wetenschappelijke gegevens, zijn essentieel. Het onderzoek biedt concrete risicodrempels, waardoor beleidsmakers weloverwogen beslissingen kunnen nemen.
“Dit onderzoek maakt duidelijk dat plastic uit de oceaan een existentiële bedreiging vormt voor de diversiteit van het leven op onze planeet”, zegt Nicholas Mallos, vice-president van het Ending Ocean Plastics-programma van Ocean Conservancy. Elke actie, van individuele schoonmaakinspanningen tot systemische beleidsveranderingen, is van belang in de strijd om de zeedieren te beschermen
