Al meer dan vijftig jaar volgt Richard Binzel ijverig potentieel gevaarlijke asteroïden, waarbij hij in de uitgestrekte ruimte tuurt naar hemelse bedreigingen voor onze planeet. Zijn toewijding aan deze taak bracht hem ertoe de Torino-schaal te ontwikkelen, een systeem dat het potentiële gevaar van Near Earth Objects (NEO’s) beoordeelt op basis van hun waarschijnlijkheid om de aarde te raken en de potentiële verwoesting die een dergelijke impact zou kunnen veroorzaken.
Begin 2023 bereikte asteroïde 2024 YR4 kortstondig niveau 3 op deze schaal – de hoogste beoordeling voor een ruimtesteen in twintig jaar – waardoor de publieke bezorgdheid over een naderende kosmische catastrofe tijdelijk werd aangewakkerd. Hoewel 2024 YR4 uiteindelijk een vals alarm bleek te zijn, verzekert Binzel, een planetaire wetenschapper aan het MIT, ons dat zulke dramatische gebeurtenissen uiterst zeldzaam zijn en waarschijnlijk niet zullen escaleren tot catastrofale scenario’s tijdens ons leven of zelfs die van onze kleinkinderen.
Binzel sprak met New Scientist over de uitdagingen en beloningen van de jacht op asteroïden, de werkelijke kans op een verwoestende inslag en de toekomst van de planetaire verdediging – een steeds belangrijker veld naarmate we beter worden in het spotten van deze potentieel gevaarlijke bezoekers vanuit de ruimte.
Van publieke nieuwsgierigheid naar wetenschappelijke bezorgdheid:
Toen Binzel in de jaren zeventig zijn carrière begon, verschilde de publieke perceptie van asteroïden enorm van het huidige bewustzijn. Hij werkte samen met de baanbrekende geoloog Eugene Shoemaker, die begreep dat de inslagkraters van de aarde overblijfselen waren van botsingen met asteroïden uit de oudheid. Terwijl dit wetenschappelijke inzicht zich ontwikkelde, bleef de publieke belangstelling grotendeels afwijzend.
“Het was een lachertje”, herinnert Binzel zich. De ontdekking van de K-T-grenslaag in 1980 – geologisch bewijsmateriaal dat wijst op de inslag van de Chicxulub-asteroïde die de dinosaurussen heeft weggevaagd – diende echter als een wake-up call voor zowel wetenschappers als het grote publiek. Deze verschuiving in bewustzijn leidde tot initiatieven zoals het boek Cosmic Catastrofes van Clark Chapman en David Morrison, dat tot doel had het publiek voor te lichten over de werkelijke dreiging die uitgaat van asteroïden.
Een taal creëren voor risico:
Gemotiveerd door de behoefte aan duidelijke communicatie over mogelijke asteroïde-inslagen, ontwikkelde Binzel in de jaren negentig de Near-Earth Object Hazard Index (later omgedoopt tot de Torino-schaal). Dit systeem maakt gebruik van een eenvoudige beoordeling van 0 tot 10 om de waarschijnlijkheid van een object om de aarde te raken en de potentiële destructieve impact ervan weer te geven.
Aanvankelijk stuitte hij op weerstand van enkele astronomen die het te simplistisch vonden, maar Binzel zette door. Hij voerde aan dat de schaal op een gemakkelijk te begrijpen manier cruciale informatie zou opleveren voor zowel wetenschappers als het publiek. Tegenwoordig wordt de Torino-schaal universeel erkend als de beste methode voor het communiceren van de dreigingsniveaus van asteroïden.
De werkelijke kans op een impact:
Terwijl de krantenkoppen af en toe potentiële asteroïdegevaren verkondigen, benadrukt Binzel dat we nog lang niet overweldigd zijn door ruimterotsen. Hij vergelijkt het lage risico met kleine aardbevingen – gebeurtenissen die de boel lokaal kunnen opschudden, maar geen grote bedreiging vormen voor de beschaving.
“De overgrote meerderheid van de ontdekte objecten zal niet-bedreigend blijken te zijn”, legt hij uit. ‘Ze zullen óf veilig verder trekken, óf we krijgen voldoende gegevens om ze volledig uit te sluiten.’ Het ontdekkingspercentage voor NEO’s neemt snel toe dankzij geavanceerde telescopen zoals de Vera C. Rubin en de Near-Earth Object (NEO) Surveyor, die binnenkort wordt gelanceerd. Deze krachtige instrumenten zullen ons vermogen aanzienlijk versterken om potentieel gevaarlijke asteroïden te identificeren, ruim vóór een mogelijke impact.
DART: een keerpunt:
Het succes van NASA’s Double Asteroid Redirection Test (DART)-missie in 2022 – waarbij een ruimtevaartuig opzettelijk in botsing kwam met een asteroïde en met succes zijn traject veranderde – vertegenwoordigt een gedenkwaardige sprong voorwaarts voor de planetaire verdediging. Het toont het vermogen van de mensheid aan om direct in te grijpen en het risico van binnenkomende asteroïden te beperken.
De morele noodzaak:
Ondanks de geruststellende vooruitgang in ons begrip en onze paraatheid, benadrukt Binzel dat zelfgenoegzaamheid geen optie is.
‘Als we morgen overrompeld zouden worden door een ernstige dreiging omdat we tien jaar geleden niet over de juiste telescoop beschikten, zou dat een epische mislukking van de wetenschap zijn’, zegt hij. Binzel dringt aan op voortdurende investeringen in asteroïdeonderzoek en volgtechnologieën als onze morele plicht om de aarde te beschermen tegen potentiële kosmische gevaren.
